Türkiye’de hızlı tüketim ürünleri sektörü, 2023 ve 2024’ün ilk çeyreğinde dünya genelindeki durgunluğa meydan okurcasına güçlü bir büyüme sergiledi. Avrupa’da hacimsel küçülme yaşanırken Türkiye, pozitif hacim performansıyla öne çıktı. NielsenIQ tarafından yayımlanan kapsamlı rapor, tüketici alışkanlıkları, kanal dinamikleri ve yeni değer anlayışlarının şekillendirdiği bir dönüşüme işaret ediyor.
FMCG pazarı Türkiye’de yalnızca fiyat artışlarıyla değil, aynı zamanda hacim artışıyla da dikkat çekiyor. 2023’te sigara ve alkol hariç toplam hızlı tüketim ürünleri pazarı %81 ciro büyümesi gösterdi. Bu artışın %6’sı hacimden, %71’i fiyat değişiminden kaynaklandı. Ancak hacimsel büyümenin varlığı, yalnızca enflasyon kaynaklı bir yükselişten bahsetmediğimizi kanıtlıyor.
Ev bakım ürünlerinden içeceklere, kişisel bakımdan atıştırmalıklara kadar birçok kategori, hem online hem fiziksel kanallarda güçlü bir büyüme sergiledi. Üstelik bu büyüme, yalnızca sayıların ötesinde, değişen tüketici değerleri ve alışkanlıklarıyla da destekleniyor. Türkiye’deki tüketiciler artık daha hesaplı, planlı ve sürdürülebilir tercihlere yöneliyor.
Bu yazıda, FMCG pazarının Türkiye’de nasıl zirveye çıktığını gösteren 5 temel veriyi inceleyeceğiz. Bu göstergeler, markaların gelecekteki stratejilerini nasıl şekillendirmesi gerektiği konusunda da önemli ipuçları sunuyor.
Hacimsel Büyümede Kişisel Bakım ve Atıştırmalıklar Öne Çıktı
2023’te FMCG hacim büyümesi %6’ya ulaştı. Bu büyümeyi sürükleyen en önemli kategorilerden bazıları kişisel bakım ürünleri (%8), kağıt ürünleri (%10) ve ev temizlik ürünleri (%6) oldu. Özellikle kişisel bakımın, hacimsel olarak da dikkat çekici bir büyüme göstermesi, tüketicilerin temel ihtiyaçların yanı sıra kendilerine değer verme eğiliminde olduklarını gösteriyor.
Atıştırmalıklar ve içecek kategorileri de bu büyümenin lokomotifi oldu. 2023 yılında en fazla ciro artışı sağlayan kategoriler arasında kuruyemiş, gazlı içecekler ve dondurma bulunuyor. Bu durum, tüketicilerin bütçelerini daha kontrollü kullanırken, küçük keyiflerden vazgeçmediğini ortaya koyuyor.
E-Ticarette %116 Ciro Artışı: Dijital Rafların Yükselişi
2023 yılı itibarıyla Türkiye’deki e-ticaret pazarı, FMCG segmentinde %116’lık bir ciro büyümesi yaşadı. Bu büyüme, kişisel bakım, atıştırmalık ve içecek gibi kategorilerde yoğunlaştı. Özellikle saç kremi, buzlu çay ve sakız gibi ürünler, dijital kanallarda önemli satış artışları yakaladı.
Bu gelişme, dijital raf analitiğine ve çoklu kanal stratejilerine yapılan yatırımların karşılık bulduğunu gösteriyor. NielsenIQ’nun da belirttiği gibi, FMCG pazarında başarıya ulaşmak isteyen markalar, yalnızca fiziksel raflarda değil, dijital raflarda da rekabetçi olmak zorunda.
Ayrıca sosyal ticaret, pazar yeri platformları ve abonelik sistemleri gibi yeni dijital dinamikler, e-ticaretin geleceğinde belirleyici olacak. Türkiye’deki markaların bu alanlara odaklanarak e-ticaretteki yükselişi sürdürülebilir kılmaları gerekiyor.
2024 Ocak: Buzlu Kahve, Hardal ve Dondurma Zirvede
2024 yılına güçlü bir giriş yapan FMCG pazarı, Ocak ayında da hem ciroda (%72) hem de hacimde (%9) büyüme kaydetti. Bu dönemde hacimsel büyüme oranı en yüksek olan ürünler buzlu kahve (%54), hardal (%32) ve erkek parfümleri (%31) oldu.
Daha da ilginci, tüketiciler taze gıda ve süt ürünleri gibi temel ihtiyaçlara yönelirken, aynı zamanda buzlu içecekler, kruvasan, bar ve krokan gibi daha yenilikçi ve konfor odaklı ürünlere de talep gösterdi. Bu çeşitlilik, FMCG pazarının yalnızca ihtiyaçlara değil, zevklere de cevap verme esnekliğine sahip olduğunu ortaya koyuyor.
Tüketici Değerleri Yeniden Tanımlanıyor
FMCG pazarı Türkiye’de tüketici alışkanlıklarının köklü bir dönüşümünden geçiyor. Artan fiyatlar karşısında tüketiciler tasarruf, planlı alışveriş ve israfı önleme davranışlarını benimsiyor. “Az daha fazladır” anlayışı, yalnızca moda bir ifade değil, aynı zamanda bir alışveriş stratejisine dönüşmüş durumda.
Ev odaklı yaşam tarzı, ev dışı tüketimin azalması ve bütçe dostu alışveriş eğilimleri, markaların ürün çeşitliliğini ve iletişim stratejilerini yeniden kurgulamalarını gerektiriyor. Tüketici artık stok yapmak yerine gerektiği kadar almayı, atıksız mutfak anlayışını benimseyerek hem çevreyi hem de cebini korumayı tercih ediyor.
Sürdürülebilirlik, Marka Tercihinde Belirleyici Oluyor
Sürdürülebilirlik, FMCG pazarında yalnızca çevresel bir hassasiyet değil, aynı zamanda ticari bir gereklilik haline geldi. NielsenIQ’nun araştırmalarına göre, çevre dostu ve sürdürülebilir ürünler, tüketicilerin marka tercihlerinde belirleyici rol oynuyor.
Türk tüketicisi için sürdürülebilirlik; “doğal kaynakların korunması”, “temiz çevre” gibi kavramların yanı sıra “topluma geri verme” anlayışını da içeriyor. Bu durum, markalar için sosyal sorumluluğun artık rekabet avantajı sağlayan bir unsur olduğunu ortaya koyuyor.
FMCG markaları, ambalajdan üretim sürecine kadar çevresel etkilerini azaltan uygulamalara geçtikçe, tüketici sadakati ve pazar payı kazanma şansları da artıyor.
FMCG Pazarı Türkiye’de Hız Kesmiyor
FMCG pazarı Türkiye’de gerek hacim gerekse ciro açısından dikkat çekici bir büyüme sergiliyor. Tüketici davranışlarının evrilmesi, dijital kanalların yükselişi ve sürdürülebilirlik odaklı yaklaşımlar bu büyümeyi şekillendiren ana unsurlar arasında yer alıyor.
Markaların ve perakendecilerin, bu dinamik yapıyı iyi analiz ederek hem fiziksel hem dijital raflarda güçlü bir varlık göstermesi, 2025 ve sonrasında da büyümeyi sürdürebilmeleri açısından kritik önem taşıyor.
Benzer içeriklere buradan ulaşabilirsiniz.
